Jaka jest różnica pomiędzy ekspresem automatycznym i kolbowym ?

W dzisiejszym wpisie zastanowię się nad jednym z najczęstszych dylematów klientów, z jakim mamy do czynienia w trakcie sprzedaży urządzeń, a mianowicie dla czego wybrać ekspres kolbowy i w czym ekspres kolbowy jest lepszy od automatycznego i innych ekspresów. 

Ekspres kolbowy czy automatyczny – cena i konstrukcja. 

Może nie jest to najtrafniejsza klasyfikacja, ale czy tego chcemy, czy nie, podobnie jak w wielu innych dziedzinach i branżach, tak w przypadku ekspresów, wraz z większymi pieniędzmi, przychodzą droższe i skuteczniejsze rozwiązania oraz patenty. Biorąc pod uwagę ekspres kolbowy i automatyczny w tym samym przedziale cenowym, konstrukcją ekspresu automatycznego nie jesteśmy w stanie uzyskać tak samo dobrego smaku kawy, jak za pomocą ekspresu kolbowego. Można pokusić się o stwierdzenie, że ekspres automatyczny idzie krok za ekspresem kolbowym i producenci szukają rozwiązań, którymi przybliżą użytkownika do kawy jaka jest przygotowywana za pomocą ekspresu kolbowego. Różnice można dostrzec na etapie przygotowywania espresso, gdzie co prawda sposób przygotowania może wydawać się podobny (gorąca woda przelewa się przez ubitą porcję kawy, czyli standardowe działanie do uzyskania z kawy naparu, a to chyba jedyne podobieństwo), jednak te różnice konstrukcyjne mają istotne znaczenie. Ekspres automatyczny posiada cały mechanizm przygotowujący kawę, natomiast w przypadku ekspresu kolbowego, my jesteśmy częścią mechanizmu, a przy fakcie, iż w przypadku ekspresu automatycznego w kwestii przygotowywania kawy odpowiadamy tylko za dobór ziarna i naciśnięcie przycisku, możemy powiedzieć, że jesteśmy bardzo istotną częścią tego mechanizmu, gdzie decydujemy o takich parametrach jak: siła ubicia kawy, gradacja mielenia ziarna, wybór ziarna, temperatura wody, ciśnienie podczas ekstrakcji, ilość kawy w filtrze. itd.). 

Po pierwsze, gdy przygotowujemy espresso za pomocą ekspresu kolbowego, praktycznie na każdym etapie mamy rzeczywisty wpływ na kilka parametrów z jakimi je przygotowujemy, łącznie z rozprowadzeniem kawy po filtrze palcem co obecnie można robić za pomocą dedykowanych do tego dysków poziomujących, a to też później przekłada się na jego smak. 

• stopień zmielenia ziarna 

• siła ucisku na ziarna w kolbie 

• długość ekstrakcji 

• ilość kawy w kolbie 

Tak jak już napisałem, te wszystkie czynności w sposób rzeczywisty możemy kontrolować i dobierać ich parametry w sposób, który nam najbardziej odpowiada, przygotowując kawę za pomocą ekspresu automatycznego o tych kwestiach, decyduje program napisany przez pracownika firmy produkującej ekspresy automatyczne oraz kilka przycisków na ekranie lub pulpicie sterującym, a czynności niezbędne do zachowania tych parametrów są wykonywane przez ekspres i nie będą one nigdy wykonywane z taką precyzją jaką możemy zrobić to sami. Biorąc pod uwagę różnorodność dostępnych kaw ziarnistych, czyli ich stopień wypalenia, rodzaje i mieszanki ziaren, a także różne kierunki świata ich pochodzenia, decydowanie w sposób automatyczny o ich przygotowaniu wydaje się rozwiązaniem, które możemy określić „pójściem na łatwiznę”. 

Spienianie mleka w ekspresie kolbowym i w automatycznym. 

Przygotowywanie kawy z mlekiem za pomocą ekspresu kolbowego wyposażonego w dyszę do spieniania mleka, również ma nieco bardziej skomplikowany charakter w porównaniu do przygotowywania tego mleka przez ustawiony automat. Przede wszystkim to my jako bariści decydujemy, w jaki sposób zostanie spienione mleko. Przy nabraniu odpowiedniej wprawy możemy zadecydować, aby spienić mleko tak, by było np. tylko podgrzane i płynne lub tak, aby charakteryzowało się pyszną śmietankową pianką o temperaturze około 65°, w której mleko w optymalny sposób uwalnia swoje naturalne zawarte w nim cukry. Dysza do spieniania mleka, daje nam możliwość trzymania jej w dzbanku do spieniania mleka w jednej pozycji lub możemy „pobawić się” jej pozycją w celu uzyskania kolejnego ciekawego efektu naszej pracy, jednak w tej kwestii najczęściej będziemy dążyć do mleka spienianego do temperatury 65°. 

Proces spieniania jest na tyle wrażliwy i przez to, iż rozpościera się on zwykle w określonym przedziale czasowym, a także należy wiedzieć jak parą z dyszy spieniającej zadziałać na mleko w dzbanku również jak bardzo trudny do zautomatyzowania. Musielibyśmy wyobrazić sobie ekspres automatyczny, którego dysza do spieniania przemieszcza się co najmniej w kierunku góra dół w pojemniku z kawą. 

Ekspres kolbowy czy automatyczny – cena. 

Analizowałem już relację ceny do rozwiązań technicznych, ale warto rozważyć też „suche” fakty, a mianowicie argumentem zwolenników ekspresów automatycznych może być cena. Za ekspres automatyczny średniej półki trzeba zapłacić około 3 tyś. złotych, natomiast za zestaw złożony z ekspresu kolbowego oraz młynka musimy się liczyć z wydatkiem od 5000 do 6000, a przy wyborze najlepszych urządzeń nawet 15 000 – 20000. Jest to istotny argument, ale biorąc pod uwagę sposób produkcji tych drugich i ich potencjalną żywotność przy odpowiedniej konserwacji, możecie być pewni, że na poziomie kilkunastu kaw dziennie, wasz zestaw powinien „przeżyć” ekspres automatyczny co najmniej dwukrotnie na przestrzeni około 15 lat. Na pewno ze względu na konstrukcję, ekspresy automatyczne są dużo bardziej awaryjne, zastąpienie człowieka, w tych wszystkich kwestiach, o których napisaliśmy na początku tekstu w sposób automatyczny, wymaga zastosowania bardzo skomplikowanych rozwiązań technologicznych, a dodatkowa kontrola tego procesu programem decyduje o tym, iż pod kątem wspomnianej „awaryjności” ekspresy kolbowe znacznie wyprzedzają te automatyczne, oczywiście na plus. 

Ekspres kolbowy czy automatyczny – czyszczenie ekspresu. 

Ostatnią kwestią, chyba najbardziej „zwodniczą” jest kwestia konserwacji oraz czyszczenia urządzenia, a także efekt „jednego przycisku”. Wiele osób decyduje się na ekspres automatyczny, ponieważ wydaje im się, iż za pomocą jednego naciśnięcia jakiegoś „magicznego przycisku” będą mogli się napić pysznej kawy -oświecę Was, to nie ta branża. O ile kwestię smaku kawy już po krótce wyjaśniliśmy, to kwestia magicznego jednego naciśnięcia, zostaje obalona w momencie, ciągłego czyszczenia pojemnika na mleko, ciągłego wyciągania pojemnika na wodę, a także ciągłe wyciąganie tacki ociekowej po kolejnym automatycznym płukaniu urządzenia po kolejnej kawie, do tego dochodzi kwestia wymiany filtra do wody w takim ekspresie i czyszczenie układu mlecznego. Te wszystkie czynności musimy wykonywać praktycznie codziennie, a jeżeli nie umyjemy, któregoś dnia pojemnika na mleko, lub nie schowamy go do lodówki to, możemy być bardziej niż pewni, że nasze kolejne cappuccino po prostu się „zważy”. 

Ekspres kolbowy nie wymaga, aż tak dużej atencji w kwestii czyszczenia, dyszę do spienia mleka, przeczyścimy kawałkiem ścierki zaraz po zakończonym spienianiu, nie wymaga on też tak częstego płukania „układu” jak ekspres automatyczny, ponieważ możemy przelać trochę wody po kawie w przypadku ekspresu kolbowego możemy zastosować zewnętrzny filtr do wody podłączając go bezpośrednio do sieci co również nie wymaga tak częstej kontroli jak w przypadku ekspresu automatycznego. Oczywiście nasza tacka ociekowa również będzie się napełniać wodą, ale jest to chyba jedyne podobieństwo. Jeśli chodzi o dodatkową konserwację to ekspres kolbowy w warunkach domowych warto raz w tygodniu wyczyścić tzw. ślepym sitkiem i raz na 2-3 miesiące przeprowadzić proces odkamieniania, który to proces w ekspresach automatycznych należy powtarzać co miesiąc. Tyle w kwestii czyszczenia. 

Ekspres kolbowy czy automatyczny – podsumowanie. 

Jak widać, jeśli opanujemy kwestię parametrów niezbędnych do przygotowania dobrej kawy na bazie espresso oraz kwestię spieniania mleka to zdecydowanie więcej korzyści mamy z ekspresu kolbowego. Często osoby, które rozważają zakup takiego zestawu twierdzą, że sobie nie poradzą z recepturami oraz procesem zaparzania kawy, a także innymi czynnościami. Jest to mylne stwierdzenie, ponieważ osoba o podstawowej wiedzy i obejrzeniu kilku filmików w Internecie jest w stanie opanować tą sztukę w kilka dnia, a po miesiącu skupi się już nad indywidualnymi oczekiwaniami, oczywiście są szczegóły i detale, których od razu się nie zauważa, ale właśnie na tym polega piękno sztuki przygotowywania espresso. 

Jesteśmy przekonani, że po raz kolejny udowodniliśmy Ci, że znalazłeś się w odpowiednim sklepie i chęć posiadania ekspresu kolbowego to bardzo dobra decyzja. Jeżeli zastanawiasz się nad zakupem i jeszcze nie jesteś zdecydowany to, zadzwoń do nas lub napisz, a pomożemy Ci dobrać odpowiednie urządzenie w atrakcyjnej cenie.